ยกที่ 1 เป้าหมายปฏิรูปการเมืองของโลก คือ การเปลี่ยนจากการบริหารสมัยเก่า (Bureaucracy) ไปสู่การบริหารระบบ (TQM)
ปฏิรูปการเมืองคืออะไร : คำว่าปฏิรูปตามความหมายของพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานหมายถึง เปลี่ยนแปลงให้ดีขึ้น เปลี่ยนรูปใหม่ ส่วนคำว่าการเมืองหมายถึงงานเกี่ยวกับการบริหารประเทศ เพื่อความอยู่เย็นเป็นสุขของประชาชน ดังนั้น การปฏิรูปการเมือง คือ การเปลี่ยนจากการบริหารสมัยเก่า ไปสู่การบริหารรูปแบบใหม่ที่มีระบบ
ปฏิรูปประเทศ หมายถึง การปฏิรูปที่มากกว่าปฏิรูปการเมือง นั่นคือ ปฏิรูปเศรษฐกิจและปฏิรูปสังคมรวมเข้าด้วยกัน ซึ่งสามารถทำได้พร้อมๆ กันตามเป้าหมายการบริหารระบบ TQM ดังนั้น ไม่ว่าปฏิรูปการเมืองหรือปฏิรูปประเทศต้องใช้เป้าหมายอันเดียวกัน คือ เปลี่ยนแปลงไปสู่การบริหารรูปแบบใหม่ที่มีคุณภาพ คือ การบริหารระบบ TQM (Total Quality Management) ตามที่แสดงโครงร่างโดยจำแนกเป็น 5 ยกให้เข้าใจได้ง่ายในบทความนี้ สำหรับคำว่า "การบริหารระบบ" และ "การบริหารคุณภาพ" มีความหมายเหมือนกัน เพราะระบบ คือ หลักประกันคุณภาพตามมาตรฐานสากล
สาเหตุที่โลกปฏิรูปการเมือง : เนื่องจากมีการวิจัยของ ดร.เดมมิ่ง (W. Edwards Deming) พบว่าการบริหารสมัยเก่า (Bureaucracy) ที่ขาด "ระบบ" รองรับนั้น...บกพร่องสูงถึง 85-94% องค์กรมาตรฐานสากลโดยการสนับสนุนของ UN จึงประกาศให้สมาชิกทุกประเทศเปลี่ยนไปใช้การบริหารที่มีระบบ เมื่อ พ.ศ. 2530 ประเทศไทยเป็นสมาชิกแต่รัฐบาลทุกชุดหลีกเลี่ยง
ก. การบริหารสมัยเก่า (Bureaucracy) คืออะไร : การวิเคราะห์ว่าการบริหารชนิดใดเป็นการบริหารรูปแบบเก่าหรือการบริหารรูปแบบ ใหม่ให้ดูที่โครงสร้างและวิธีการบริหาร...การบริหารรูปแบบเก่ามีโครงสร้าง หลายลำดับชั้น (Multi-layered organization structure) รูปพีระมิดที่รวบอำนาจเผด็จการไว้ที่จุดสูงสุด เช่น โครงสร้างตาม พ.ร.บ.ระเบียบบริหารราชการแผ่นดินทั้ง 6 ฉบับ เป็นโครงสร้างที่เปิดทางให้นักการเมืองที่อยู่จุดสูงสุดรวบอำนาจเผด็จการและ ใช้อำนาจทุจริตสร้างความร่ำรวยมหาศาลมาเป็นเวลา 79 ปี นับตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ในขณะที่ประชาชนทั่วประเทศประสบความยากจนอย่างดักดาน...สำหรับวิธีการบริหาร สมัยเก่านั้น ใช้การวางแผน (Planning) การสั่งงาน (Directing) และการควบคุม (Controlling) สำหรับการบริหารระบบสมัยใหม่ใช้ PDCA ก็คล้ายๆ กัน ประเด็นความแตกต่างที่สำคัญระหว่างของเก่ากับของใหม่ คือ "ระบบ" (Quality system) ซึ่งมีโครงสร้าง ทีม ออกแบบระบบ ผู้นำบริหารระบบ การปรับปรุงโดยการวัด/วิเคราะห์ ตามยกต่างๆ ที่เขียนในบทความนี้
ข. การบริหารระบบ (TQM) : ความล้มเหลวของการปฏิรูปการเมืองอย่างซ้ำซากเป็นเวลานานกว่า 10 ปี ปัญหาอยู่ที่ผู้บริหารสูงสุด หรือนายกรัฐมนตรีจำนวน 6 ท่านตั้งแต่ พ.ศ. 2540 ขาดภาวะผู้นำเรื่องปฏิรูปการเมืองเนื่องจากสับสนกับความเป็นจริงเรื่อง "โลกได้เปลี่ยนไปใช้การบริหารคุณภาพหรือการบริหารที่มีระบบแล้ว" ความสับสนต่อความจริงดังกล่าวทำให้มืดบอดมองไม่เห็นเป้าหมายของการปฏิรูปการ เมือง มีผลทำให้ประเทศไทยต้องจมปลักอยู่กับการบริหารล้าสมัย (Bureaucracy) ที่สร้างวิกฤติทางการเมืองและวิกฤติความยากจนของประชาชน...นักการเมืองอาศัย การเลือกตั้งโดยลงทุนซื้อเสียงให้ได้ ส.ส. ไปตั้งรัฐบาลเพื่อการคอร์รัปชันโกงชาติอย่างน้อย 4 แสนล้านบาทต่อปี (20% ของงบประมาณ 2 ล้านล้านบาท) ซึ่งระยะหลังทำกันอย่างเปิดเผยทั้งการประมูลก่อสร้างสนามบินสุวรรณภูมิ การเช่ารถเมล์ราคาแพง การกดราคาข้าว การประมูลรถไฟฟ้าสีต่างๆ ฯลฯ ที่นักการเมืองโกงได้ง่ายเพราะขาดการปฏิรูปสร้างระบบป้องกันการโกง ดังนั้น ประชาชนที่หลงเชื่อว่า การเลือกตั้งเท่านั้นที่ทำให้มีประชาธิปไตยนั้นขอให้คิดถึงการเลือกตั้งของ ฮิตเลอร์ในเยอรมนีด้วย ...รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง เช่น รัฐบาลทักษิณ ชินวัตร รัฐบาลอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ และพรรคต่างๆ ที่ร่วมรัฐบาลล้วนมีผลประโยชน์จากการโกงดังกล่าว และมีผลประโยชน์ทับซ้อนจากการเป็นรัฐบาล ดังนั้น จึงเป็นไปไม่ได้ที่ให้รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งดำเนินปฏิรูปการเมืองให้ สำเร็จ เพราะพวกเขารู้ดีว่าการบริหารสมัยใหม่มีระบบป้องกันการโกงของพวกเขา...ความ สำเร็จของการปฏิรูปการเมืองทำได้โดยประชาชนแสดงพลังไปออกเสียงไม่เลือก นักการเมืองใด โดยกาที่ช่องไม่ประสงค์ลงคะแนน (Vote No) นำไปสู่การกราบบังคมทูลขอพระราชทานรัฐบาลราชประชาสมาสัย ให้ดำเนินการปฏิรูปประเทศต่อไป การโหวตโนเป็นประชาธิปไตยที่ถือมติเสียงส่วนใหญ่ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่าง สันติ โดยไม่ต้องเสียเลือดเนื้อของประชาชนเช่นประเทศในตะวันออกกลาง การโหวตโนเป็นนวัตกรรมทางการเมืองของโลกที่เป็นวิธีใหม่ของวิชารัฐศาสตร์โดย การริเริ่มด้วยความเฉียบแหลมของคนไทยที่จะมีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลกเร็วๆ นี้
ยกที่ 2 โครงสร้างตามระบบ (Organization as a system) มีการทำงานเป็นทีม โดยรายงานขึ้นตรงต่อผู้บริหารสูงสุดขององค์กร เช่น คณะกรรมการบริหาร (Leadership Council) หรือผู้แทน โดยมีหน่วยงานสนับสนุนทีม (Facilitators) ช่วยให้ทำงานสำเร็จทุกโครงการตามเวลาที่กำหนด
ยกที่ 3 การออกแบบระบบ : หมายถึง การออกแบบระบบงาน Work Systems ออกแบบกระบวนการทำงาน Work Processes การออกแบบระบบต้องทำให้ได้มาตรฐานโลก ถ้าทดลองทำกันเอง เช่น ทำคู่มือโดยมิได้มาตรฐาน จะสร้างความเสียหายและเสียเวลาทำใหม่อย่างซ้ำซาก
ยกที่ 4 บริหารระบบ : ได้แก่ผู้นำ (Leadership) ทำหน้าที่บริหารระบบ 4 ระบบ คือ ระบบวางแผน (Plan) ระบบปฏิบัติงาน (Do) ระบบตรวจสอบวัด/ประเมิน (Check) ระบบปรับปรุงคุณภาพ (Act for Improvement) ซึ่งทั้ง 4 ต้องมีขั้นตอนแสดงวิธีปฏิบัติให้ทำงานได้โดยง่ายในรูปหนังสือแนะนำ หรือระเบียบ (Work Instruction หรือ SOP)
ยกที่ 5 วัด/วิเคราะห์เพื่อปรับปรุงคุณภาพ (Measurement/Analysis for Improvement) คือ การวัดหรือประเมินที่ระบบ ได้แก่ ระบบงาน (Work Systems) และกระบวนการทำงาน (Work Processes) มีผลทำให้เกิดการปรับปรุงคุณภาพที่สร้างความสามารถแข่งขัน การประเมินทั้งองค์กรภาครัฐและภาคธุรกิจเอกชนของไทยไม่ช่วยสร้างความสามารถ แข่ง เนื่องจากไม่สามารถออกแบบระบบที่ดีได้โดยเฉพาะขาดการออกแบบกระบวนการทำงาน Work Processes ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการวัด/วิเคราะห์/ประเมิน เพื่อปรับปรุงคุณภาพให้มีความสามารถแข่งขัน...สำหรับภาครัฐบาลเข้าใจผิดคิด ว่าการประเมินความคุ้มค่า เพื่อใช้ในการจัดทำงบประมาณ การประเมินตามมาตรฐานสากลมีความมุ่งหมาย เพื่อการปรับปรุงคุณภาพ
บทบาทนายกรัฐมนตรีในการปฏิรูปการเมือง : อดีตนายกรัฐมนตรีทั้ง 6 ท่าน นับจากมีรัฐธรรมนูญปฏิรูปการเมือง พ.ศ. 2540 ล้วนไม่สันทัดหรือขาดความรู้เรื่องการบริหารสมัยใหม่ของโลก จึงไม่รู้บทบาทของตนในการปฏิรูปการเมือง นายกรัฐมนตรีต้องเป็นผู้นำด้วยตนเองในเรื่องนี้ มิใช่ตั้งคณะกรรมการชุดต่างๆ ให้รับผิดชอบแทน...การแสดงความเป็นผู้นำต้องทำคำมั่นยืนยันปฏิรูปการเมือง เป็นหนังสือ (Top Management Commitment) ซึ่งเรื่องนี้มีความสำคัญมากเพราะเมื่อนายกรัฐมนตรีลงมือปฏิบัติได้เช่น นี้...ข้าราชการระดับหัวหน้าก็จะปฏิบัติตาม การปฏิรูปการเมืองเป็นการ เปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กร คือ เปลี่ยนโครงสร้างจากแนวดิ่ง (Vertical) หลายลำดับชั้นไปสู่การทำงานเป็นทีม...เปลี่ยนจากการบริหารที่ไม่มีระบบ สู่การบริหารระบบ...เปลี่ยนจากการทำงานให้เสร็จ (Job done) ไปสู่การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง (Continuous Improvement) เปลี่ยนไปยึดความพึงพอใจของประชาชนเป็นรากฐานในการทำงานทุกเรื่อง (Customer Satisfaction) เปลี่ยนจากการบริหารคน HR โดยตรงไปบริหารระบบ
ความรับผิดชอบเบื้องต้นของผู้นำ คือ การเข้าใจความจริง (Reality) นายกรัฐมนตรีในฐานะผู้นำประเทศต้องรู้และเข้าใจความจริงว่าโลกได้เปลี่ยนไป ใช้การบริหารที่มีระบบแล้ว การออกแบบระบบที่ดี จึงจำเป็นอย่างยิ่งในการบริหารของรัฐบาล เพราะปัจจุบันรัฐบาลมีแต่ระบบไม่ดีหรือระบบเสื่อม เช่น ระบบโครงสร้างล้าสมัย ระบบเลือกตั้งซื้อเสียง โดยรัฐบาลต้องเริ่มต้นที่การออกแบบระบบ (System design) เพื่อให้มีการบริหารระบบ ให้ประชาชนได้เห็นเป็นตัวอย่างก่อน เพราะการปฏิรูปการเมืองต้องให้สังคมยอมรับและร่วมคิดร่วมทำ นอกจากแสดงตัวอย่างแล้ว รัฐบาลต้องเป็นผู้นำเสนอโครงการโดยจัดทำเป็นแผนแม่บทวิธีการบริหารระบบสมัย ใหม่และชี้ให้สังคมเห็นกระบวนการเปลี่ยนแปลง (Change Process) อย่างง่ายๆ โดยการเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างการบริหารสมัยเก่ากับการบริหารระบบสมัย ใหม่ และชี้ให้เห็นประโยชน์และคุณค่าที่แตกต่าง เช่น มีระบบป้องกันนักการเมืองโกง ระบบแก้ความยากจน ระบบสร้างความสามารถแข่งขัน ระบบทำให้นักเรียนนับสิบล้านคนทั่วประเทศเรียนหนังสือได้ง่ายและเก่งกว่า รวมทั้งแสดงตัวอย่างประเทศที่ประสบความสำเร็จในการปฏิรูปการเมืองด้วยการ บริหารระบบ TQM อย่างน้อย 2 ประเทศ...โปรดอย่าใช้วิธีการสอบถามความเห็นของประชาชนโดยตรงถึงเป้าหมายและ วิธีการปฏิรูปการเมือง เพราะในปัจจุบัน แม้กระทั่งคนระดับรัฐมนตรีก็ยังไม่สามารถชี้เป้าหมายของการปฏิรูปการเมือง ได้...เมื่อประชาชนมีส่วนร่วม รับรู้เรื่องราวและเข้าใจความจริงตามที่รัฐบาลนำเสนอแล้ว นั่นคือ ความสำเร็จของการปฏิรูปการเมืองที่แท้จริง
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น