เอกสารทางราชการของกรมโฆษณาการ ๘ พ.ค. ๒๔๘๙ สุนทรพจน์ ของ นายปรีดี พนมยงค์

เอกสารทางราชการของกรมโฆษณาการ  ๘  พ.ค.  ๒๔๘๙

สุนทรพจน์

ของ

นายปรีดี  พนมยงค์

แสดงในสภาผู้แทนราษฎร   วันที่  ๗  พฤษภาคม  ๒๔๘๙

ท่านผู้เป็นประธาน

                            ในวาระที่การประชุมของสภาผู้แทนราษฎรตามรัฐธรรมนูญฉบับ  พ.ศ.  ๒๔๗๕   จะได้สิ้นสุดลงในวันนี้  ข้าพเจ้าขอถือโอกาสเชิญชวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้งหลายให้ระลึกถึงพระมหา กรุณาธิคุณพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว  ซึ่งเป็นพระมหากษัตริย์ที่ได้พระราชทานรัฐธรรมนูญเมื่อ  พ.ศ.  ๒๔๗๕   พระราชประสงค์ของพระองค์ ซึ่งมีมาแต่ก่อนพระราชทานรัฐธรรมนูญนั้น   คณะราษฎร  พึ่งทราบเมื่อ  ๖  วัน  ภายหลังที่ได้เปลี่ยนแปลงการปกครองแล้ว  คือ  เมื่อวันที่  ๓๐  มิถุนายน   ได้มีพระกระแสรับสั่งให้พระยาพหลพลพยุหเสนา   พระยาปรีชา     ชลยุทธ   พระยามโนปกรณ์นิติธาดา  พระยาศรีวิสารวาจา  พร้อมทั้งข้าพเจ้าไปเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท  และเจ้าพระยามหิธร   ซึ่งเป็นราชเลขาธิการขณะนั้นเป็นผู้จดบันทึกมีพระกระแสรับสั่งว่า   มีพระราชประสงค์จะพระราชทานรัฐธรรมนูญ   แต่เมื่อได้ทรงปรึกษาข้าราชการมีตำแหน่งสูงในขณะนั้นก็ไม่เห็นพ้องกับ พระองค์   ในสุดท้ายเมื่อเสด็จกลับจากประพาสอเมริกา  ได้ให้บุคคลคนหนึ่ง ซึ่งไปเฝ้าในวันนั้นพิจารณา   บุคคลนั้นก็ถวายความเห็นว่ายังไม่ถึงเวลา  และที่ปรึกษาก็กลับเห็นพ้องด้วยบุคคลนั้น  คณะราษฎรมิได้รู้พระราชประสงค์มาก่อน             การเปลี่ยนแปลงได้กระทำโดยบริสุทธิ์ไม่ได้ช่วงชิงดังที่มีผู้ปลุกเสกข้อเท็จ จริงให้เป็นอย่างอื่น  ความจริงทั้งหลายปรากฏในบันทึกการเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทในวันนั้นแล้ว  และโดยที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ  ทรงมีพระราชประสงค์มาก่อนแล้ว  หากมีผู้ทัดทานไว้  ฉะนั้น เมื่อคณะราษฎรได้ขอพระราชทานรัฐธรรมนูญ  พระองค์จึงพระราชทานด้วยดี   พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณแก่ชาวไทย   ข้าพเจ้าจึงขอให้ท่านทั้งหลายที่อยู่  ณ  ที่นี้  และบรรดาชาวไทยทั้งหลาย  จงระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณและเทิดพระเกียรติของพระองค์ไว้ชั่วกัลป์ปาวสาน
                            บัดนี้ผู้ก่อการขอพระราชทานรัฐธรรมนูญ และผู้ที่ได้ร่วมมือช่วยเหลืออันประกอบเป็นสมาชิกประเภท  ๒  ก็จะสุดสิ้นสมาชิกภาพลงแล้ว   ข้าพเจ้ารู้สึกว่ามีความจำเป็นที่จะต้องซ้อมความเข้าใจถึงหลักประชาธิปไตย ตามหลักรัฐธรรมนูญ   ซึ่งคณะราษฎรได้ขอพระราชทานมาจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้า ฯ   ว่าระบอบประชาธิปไตยนั้น  เราหมายถึงประชาธิปไตยอันมีระเบียบตามกฎหมายและศีลธรรม และความซื่อสัตย์สุจริต   ไม่ใช่ประชาธิปไตยอันไม่มีระเบียบ  หรือประชาธิปไตยที่ไร้ศีลธรรม  เช่น  การใช้สิทธิเสรีภาพอันมีแต่จะให้เกิดความปั่นป่วน  ความไม่สงบเรียบร้อย  ความเสื่อมศีลธรรม  ระบอบชนิดนี้เรียกว่า  อนาธิปไตย  หาใช่ประชาธิปไตยไม่   ขอให้ระวัง  อย่าปนประชาธิปไตยกับอนาธิปไตย  อนาธิปไตยเป็นภัยอย่างใหญ่หลวงแก่สังคมและประเทศชาติ  ระบอบประชาธิปไตยจะมั่นคงอยู่ได้ ต้องประกอบด้วยกฎหมาย ศีลธรรม และความซื่อสัตย์สุจริต  หรือในครั้งโบราณกาลเรียกว่าการปกครองโดยสามัคคีธรรม   การใช้สิทธิโดยไม่มีขอบเขตภายใต้กฎหมายหรือศีลธรรม  หรือใช้สิทธิโดยไม่สุจริต   ไม่ใช่หลักของประชาธิปไตย  ไม่ใช่หลักซึ่งคณะราษฎรขอพระราชทานรัฐธรรมนูญ   และพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ  พระราชทานรัฐธรรมนูญให้แก่ประชาชนชาวไทยนั้น   ไม่มีพระราชประสงค์ให้เป็นอนาธิปไตย  ข้าพเจ้าขอยกตัวอย่างประเทศอิตาลี   เมื่อก่อนสมัยมุสโสลินี  ซึ่งประชาธิปไตยของอิตาลีในขณะนั้นเข้าขีดที่ไม่มีระเบียบ   มีความอลเวง  จึงเป็นเหตุหรือให้พวกฟาสซิสต์อ้างเป็นเหตุในการสถาปนา ระบอบเผด็จการในประเทศอิตาลี  ข้าพเจ้าไม่พึงประสงค์ที่จะให้มีระบอบเผด็จการในประเทศไทย   ในการนี้ก็จำเป็นต้องป้องกันหรือขัดขวางมิให้มีอนาธิปไตยอันเป็นทางที่ระบอบ เผด็จการจะอ้างได้   ข้าพเจ้าเชื่อว่า  ถ้าเราช่วยกันประคองให้ระบอบประชาธิปไตยนี้  ได้เป็นไปตามระเบียบเรียบร้อยอย่างที่ข้าพเจ้าได้กล่าวมาแล้ว  ระบอบเผด็จการย่อมมีขึ้นไม่ได้  ข้าพเจ้าเป็นผู้หนึ่งที่ได้ร่วมกับเพื่อนคณะราษฎรขอพระราชทานรัฐธรรมนูญ   ข้าพเจ้าได้ประคับประคองระบอบประชาธิปไตยตามรัฐธรรมนูญนี้ตลอดมา  แม้ในการต่อต้านญี่ปุ่น  ซึ่งในการต่อต้านนั้นอาจจะมีความจำเป็นที่จะต้องตั้งรัฐบาลชั่วคราว  แต่ข้าพเจ้าก็เลือกเอาทางที่จะตั้งรัฐบาลตามระบอบรัฐธรรมนูญที่ใช้อยู่  ข้าพเจ้าไม่มีเหตุผลอันใดที่จะกลายมาเป็นศรัตรูของประบอบประชาธิปไตย   ข้าพเจ้าสังเกตว่า  มีผู้เข้าใจระบอบประชาธิปไตยผิดโดยเอาระบอบอนาธิปไตยเข้ามาแทนที่   ซึ่งเป็นภัยต่อประเทศชาติอย่างร้ายแรง  ข้าพเจ้าไม่ประสงค์ที่จะให้ผู้ใดเชื่อข้าพเจ้าโดยไม่มีค้าน   ข้าพเจ้าต้องการให้มีค้าน   แต่ค้านโดยสุจริตใจ  ไม่ใช่ปั้นข้อเท็จขึ้น  ทางธรรมนั้นการกล่าวเท็จหรือมุสาวาทก็เป็นผิด   ในทางการเมืองการใช้สิทธิตามระบอบประชาธิปไตยต้องทำโดยความบริสุทธิ์ใจ  มุ่งหวังผลส่วนร่วมจริง ๆ  ไม่ใช่มุ่งหวังส่วนตัว   หรือมีความอิจฉาริษยา อันเป็นมูลฐานเนื่องมาจากความเห็นแก่ตัว (เอโกอิสม์)  ความสามัคคีธรรม หรือระบอบประชาธิปไตยอันแท้จริง  จึงจะเป็นไปได้  ผู้ใดมีอุดมคติของตนโดยสุจริต   ข้าพเจ้าเคารพให้ผู้นั้น   และเราร่วมมือกันได้   ข้าพเจ้าเชื่อว่า  ถ้าต่างฝ่ายต่างสุจริตมุ่งส่วนรวมของประเทศชาติไม่ใช่มุ่งหวังส่วนตัว  แม้แนวทางที่จะเดินไปสู่จุดหมาย  จะเป็นคนละแนว   แต่ในอวสานเราก็พบกันได้   ข้าพเจ้าขออ้างเจ้านายหลายพระองค์  ซึ่งเดิมท่านมีแนวทางอย่างหนึ่ง และข้าพเจ้ามีแนวทางอีกอย่างหนึ่ง   แต่เจ้านายหลายพระองค์นั้น  ท่านก็มีจุดหมายเพื่อส่วนรวมของประเทศชาติ   ไม่ใช่ส่วนพระองค์   ผลสุดท้ายเราก็ร่วมมือทำงานด้วยกันมาเป็นอย่างดีในการรับใช้ประเทศชาติ  และรักใคร่กันสนิทสนมยิ่งเสียกว่าผู้ซึ่งเอาประเทศชาติเป็นสิ่งกำบังแต่ความ จริงมุ่งหวังในประโยชน์ส่วนตัวมาก    ผู้ที่คอยอิจฉาริษยา  เมื่อไม่ได้ผลสมหวังแล้วก็ทำลายกิจการอันเป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ    แทนที่จะเสริมก่อให้เกิดประโยชน์แก่ประเทศชาติอันเป็นส่วนรวม   ผู้ที่ทำการปฏิปักษ์ต่อคณะราษฎรแต่โดยมีอุดมคติซื่อสัตย์ต่อองค์พระมหา กษัตริย์  ข้าพเจ้าเคารพในความซื่อสัตย์  ซึ่งมีตัวอย่างอยู่มากหลายที่ผู้ซื่อสัตย์เหล่านี้ได้ร่วมกิจการรับใช้ชาติ กับข้าพเจ้า   ท่านเหล่านี้ไม่ต้องวิตกกังวล  แต่ผู้ซึ่งแสดงว่าซื่อสัตย์ต่อพระองค์พระมหากษัตริย์ในภายนอก  ส่วนภายในหวังผลส่วนตน หรือมูลสืบเนื่องมาแต่ความไม่พอใจเป็นส่วนตนเช่นนี้แล้ว  ก็เกรงว่าผู้นั้นก็อาจหันเหไปได้สุดแต่ว่าตนจะได้รับประโยชน์ส่วนตัวอย่าง ไหนมากกว่า 
                                   ข้าพเจ้าหวังว่า  ท่านสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้งหลายคงจะใช้สิทธิของท่านด้วยความบริสุทธิ์ใจ   และอาศัยกฎหมายและศีลธรรมความสุจริตเป็นหลัก  ไม่ช่วยกันส่งเสริมให้มีระบอบอนาธิปไตย  ข้าพเจ้าขอฝากความคิดไว้ต่อท่านผู้แทนราษฎรทั้งหลาย  โดยเป็นห่วงถึงอนาคตของชาติ  ข้าพเจ้าปรารถนาที่จะได้เห็นประเทศชาติปลอดจากระบอบเผด็จการ  และปลอดจากระบอบอนาธิปไตย  คงมีแต่ระบอบประชาธิปไตยอันพรั่งพร้อมไปด้วยสามัคคีธรรม   ระบอบประชาธิปไตยโดยพรั่งพร้อมไปด้วยสามัคคีธรรมนี้  เป็นวัตถุประสงค์ของคณะราษฎรที่ขอพระราชทานรัฐธรรมนูญ และเป็นพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวที่พระราชทานรัฐ ธรรมนูญข้าพเจ้าขอขอบคุณสมาชิก สภาผู้แทนราษฎรที่ได้ให้ความร่วมมือ  และช่วยเหลือรัฐบาลนี้ด้วยดี  ขออวยพรให้ท่านทั้งหลายประสบความสุขความสำราญ  และในอวสานขอเชิญชวนท่านทั้งหลายขออวยพรให้ระบอบประชาธิปไตย  พรั่งพร้อมด้วยสามัคคีธรรมตามรัฐธรรมนูญ  จงสถิตสถาพรอยู่ในประเทศไทยชั่วกาลปวสาน